قلعه شاه دژ با مساحتی ۱۵ هکتاری از جمله قلعه های ساخته شده در زمان سلجوقیان به شمار می رود. این قلعه از بخش های مختلفی نظیر ارگ مرکزی، سربازخانه، کارگاه آهنگری و چرم سازی، انبار و آشپزخانه تشکیل شده است. در محدوده قلعه شاه دژ اصفهان نیز میتوان شاهد آثاری از آب انبارها، آبگیر و بند، انبارهای منفرد، برج های دیده بانی و دیوار بزرگ دفاعی بود.طبق اسناد تاریخی بجا مانده از قلعه شاه دژ اصفهان این قلعه حدود ۱۵۰۰ سال قدمت داشته و در ادوار تاریخ از آن به عنوان گنج خانه، سلاح خانه و همچنین رصد خانه استفاده شده است. قلعه شاه دژ که به آن دزگوه نیز گفته می شود بیشتر از بابت فعالیت اسماعیلیان شیعه در قرن های پنج و شش هجری به شهرت رسیده است.
حدود نیم قرن پیش بود که میناسیان و مهریار که هر دو پژوهشگرهای تاریخی بودند به این نتیجه رسیدند که قلعه ای که بر فراز کوه صفه قرار دارد و مردم محلی از آن به نام قلعه دیو یاد میکنند همان قلعه شاه دژ است.
طبق آثار به جا مانده و همچنین منابع مکتوب موجود، این قلعه توسط ملکشاه سلجوقی ساخته شده ولی طبق بررسی های صورت گرفته این قلعه یک قلعه ساسانی است از این رو این احتمال می رود که قلعه در زمان ساسانی ساخته و در زمان سلجوقیان مورد بازسازی قرار گرفته باشد.
عکس : مهدی زرگر
لینک کوتاه | http://www.zhiyar.net/vZQhb
آدرس گوگلی قلعه تاریخی شاه دژ
